De kracht en veerkracht van de gemeente Boekel!

dinsdag 24 sep 2024

Samen 80 jaar vrijheid vieren!

Regelmatig word ik gevraagd om bij gelegenheden een openingswoord of welkomstwoord te verrichten. Ik kijk dan vaak terug naar wat geweest is maar ook naar wat nog komen gaat. Want in principe is het verleden de basis voor ons heden en de toekomst. Kracht en veerkracht zijn dan vaak woorden die meteen bij me opkomen.

Recent nog heb ik het woord mogen richten tot ‘de bevrijders’ van onze gemeente. Een bevrijding die inmiddels alweer 80 jaar geleden is, maar nog steeds in ons geheugen gegrift staat. Kracht en veerkracht waren woorden die deze periode mede kenmerkten.

Misschien was u er zelf bij op deze feestelijke 17de september en heeft u de manschappen een hand mogen geven. Graag deel ik mijn woorden van deze dag met alle inwoners van onze gemeente.

Want het volgende is cruciaal:

Freedom cannot be taken for granted!
Vrijheid is niet vanzelfsprekend!

Op 17 september kwamen we samen om een mijlpaal te herdenken. Een moment in de geschiedenis dat ons land en onze gemeente voor altijd heeft veranderd: 80 jaar geleden werd Boekel bevrijd. Een bevrijding die we te danken hebben aan de moedige mannen en vrouwen die deelnamen aan Operatie Market Garden.
Met bijzondere dank verwelkomde ik van harte het 30ste Corps Military Remembrance Convoy, dat op 17 september speciaal voor deze herdenking naar Boekel was gekomen.

Een stukje geschiedenis

Op 10 mei 1940 stak het Duitse leger bij Gennep de Maas over en begon in deze regio de Tweede wereldoorlog. Na ruim vier jaar van bezetting door het Duitse leger werden we bevrijd. In de week van 17 t/m 25 september 1944 (tijdens het bevrijdingsoffensief operatie Market Garden) was ook Boekel een echt oorlogsgebied. Het begon met zware geallieerde bombardementen op Vliegbasis Volkel en werd gevolgd door een Duitse tegenaanval op de geallieerde aanvoerroute bij Veghel, ook vanuit Boekel.
Een Engelse Typhoon raakte de Mouthoeve en deze brandde volledig af. Ook werden granaten afgeschoten vanaf Volkel, die de molen troffen en andere gebouwen in ons dorp. Uiteindelijk trokken de Duitsers zich terug richting Handel.
Op 24 september 1944 stond een Engelse tank op het Kerkplein. Deze dag wordt gezien als officiële Bevrijdingsdag van Boekel.

Herdenken van 80 jaar bevrijding

Ter gelegenheid van de herdenking van de 80ste verjaardag van Operatie Market Garden is door Liberation Task Force een militaire herdenkingstocht georganiseerd, met ook een doorkomst van de Britse colonne hier in Boekel
Een indrukwekkend konvooi met originele Britse militaire voertuigen, zoals gebruikt door het Britse leger in 1944. Net als 80 jaar geleden legde de colonne een 160 km lange tocht af. De historische route zoals genomen in 1944, de Corridor, ook wel Hells Highway genoemd.
Boekel grensde aan de Corridor en een deel van de voertuigen deed ook Boekel aan.
Ook werden 6 bren-carriers (rupsvoertuigen/ kanondragers) gebruikt om generaal Horrocks vanuit het kasteel in St. Oedenrode via onze regio te evacueren op het moment dat de Duitsers de weg afsneden.

De herdenkingen in het kader van 80 jaar bevrijding en het konvooi, zoals op 17 september jl. in onze gemeente, zetten hopelijk aan tot nadenken over de nutteloosheid van oorlog.

Vrede is kwetsbaar

We moeten er alles aan doen om vrede te bewaren en bevorderen. Vandaag de dag woeden wereldwijd nog steeds zo’n honderdtal conflicten en lijden miljoenen mensen onder de verschrikkingen van oorlog en geweld. Denk maar aan Gaza en Oekraïne, maar ook Soedan, Jemen en Myanmar.
Op veel van deze plaatsen lijkt de hoop op langdurige vrede (voorlopig) nog ver weg.
Met het oog op wat er om ons heen gebeurt, moeten we helaas constateren dat vrede een kwetsbaar begrip is.
Het is belangrijk dat we deze geschiedenis blijven doorgeven aan de volgende generaties. Zij moeten weten wat onze vrijheid ons gekost heeft en hoe waardevol ze is. Daarom zijn herdenkingen als deze zo belangrijk. Ze inspireren ons om te blijven werken aan een betere toekomst. Laten we de traditie van herdenken en vieren doorgeven. Samen zijn we verantwoordelijk voor vrede.

Brug naar vrijheid

Het thema van de herdenkingen is dit jaar ‘Brug naar vrijheid’. Als je kijkt naar operatie Market Garden, dan draaide de hele operatie om bruggen. Omdat we in Boekel niet echt water met bruggen kennen heeft Scouting Boekel een symbolische brug gebouwd. Bij aankomst en vertrek op het plein reden de militaire voertuigen onder de speciaal door de scouting gebouwde symbolische ‘Brug naar vrijheid’ door.

De stop van het Britse konvooi op het St. Agathaplein bood een geweldige kans om de manschappen en de voertuigen van dichtbij te bekijken en een praatje te maken.
Tot slot wil ik hier normaals mijn dank uitspreken aan de LTF en ook aan het St. Agathagilde en Scouting Boekel voor de begeleiding van het Konvooi en de prachtige symbolische brug naar vrijheid.
Laten we regelmatig even met dankbaarheid terugkijken naar de gebeurtenissen van 80 jaar geleden en de vrijheid koesteren die we vandaag de dag hebben!

De kracht van muziek in oorlogstijd

In oorlogstijd heeft muziek veel verschillende functies en mag de kracht van muziek niet onderschat worden.

Zo werd het daggedeelte op 17 september feestelijk in stijl afgesloten door onze speciale gasten De Gemertse Firebrigade Pipes & Drums. Zij speelden traditionele schotse muziek op de Highland Bagpipes en bijbehorend slagwerk. Zij droegen de kilt met de tartan van de Cameron of Errach, waarin het patroon van de Black Watch terugkomt. Deze kilt werd gedragen door de schotse bevrijders. Zij marcheerden door de straten van het net bevrijde Brabant en lieten ook in Boekel de inwoners kennismaken met de pipemuziek.
’s Avonds genoten we van een speciaal bevrijdingsconcert met muziek uit de tijd van WOII, verzorgd door harmonie en slagwerkgroep EMM.


Muziek heeft tijdens de Tweede Wereldoorlog een cruciale rol gespeeld in het sociale leven. Het bracht mensen samen op feesten en bijeenkomsten en hielp om de gemeenschap te versterken. Maar de muziek zorgde meer dan alleen voor vermaak; het was een manier om emoties te uiten, hoop te geven, te verbinden en zelfs te verzetten.
De muziek bood een manier om de onzekerheden en het verdriet en verlies van oorlog te verwerken. Liedjes dienden als rouwverwerking en gaven troost aan mensen die geliefden hadden verloren. Liederen werden gebruikt om protest te uiten tegen de bezetter en om de hoop op een betere toekomst levend te houden. Het versterkte het gevoel van nationale identiteit en eenheid.

Echter muziek werd ook ingezet voor propaganda en manipulatie. Ook de nazi's maakten veel gebruik van muziek om de bevolking te manipuleren. Ze componeerden marsmuziek en liederen die de Duitse superioriteit en de noodzaak van oorlog verheerlijkten.
Na de oorlog werden vooral bevrijdingsliederen geschreven die de vreugde over de bevrijding uitdrukten en de hoop op een betere toekomst weerspiegelden.
Duidelijk is dat tijdens de Tweede Wereldoorlog, ondanks de grimmige omstandigheden, muziek een belangrijk onderdeel was van het dagelijks leven.

Ik kijk terug op een zeer geslaagde herdenking en viering van 80 jaar vrijheid. Dank aan allen die de activiteiten in deze herdenkingsweek mogelijk hebben gemaakt en allen die daarbij aanwezig waren. Dit is ook de kracht van Boekel, we doen het samen!

Met hartelijke groet,

Caroline

Caroline van den Elsen, burgemeester gemeente Boekel